geestelijke gezondheid
Niet goed in je vel zitten, depressie, burn-out, zelfdoding, … het zijn minstens thema’s waar je in hulp en zorg niet meer om heen kan. Rond dit thema zijn dan ook tal van onlinehulptools ontwikkeld.
Van Daele, T. (2020). Technologie en therapie: sofa en/of Skype?
In: Karakter, juni 2020, Leuven: Academische Stichting Leiven
Therapeuten stonden in het verleden terughoudend tegenover technologie in therapie. velen bleven er ver van weg en maakten gebruik van beproefde, klassieke methodes. De covid-19-pandemie dwong hen echter plots om hun cliënten massaal online van hulp te voorzien, vaak door middel van beeldbellen. Dit artikel weegt mogelijke voor- en nadelen tegen elkaar af.
Van Daele et al. (2020). Recommendations for policy and practice of telepsychotherapy and e-mental health in Europe and beyond.
Journal of Psychotherapy Integration
Dit wetenschappelijk artikel formuleert aanbevelingen hoe de best mogelijke context gecreëerd kan worden waarbij e-mental health bestaande dienstverlening voor cliënten kan versterken en aanvullen.
Missiaen, C., Stinckens, N. & Van Daele, T., (2020) Is de geestelijke gezondheid klaar voor digitale tools?
In: Sociaal.net – achtergrond – januari 2020
Deze bijdrage staat stil bij het feit dat de samenleving in ijltempo digitaliseert. Bij de vaststelling dat ook hulpverleners steeds meer gebruik maken van online tools wordt de vraag gesteld of ook de geestelijke gezondheidszorg volgt.
Van Daele, T. (2019) ePsychologie. Over technologie in therapie
Gent: Academia Press
In dit boek vertrekt Tom Van Daele vanuit intrigerende verhalen op het raakvlak van psychologie en technologie. Je krijgt daarbij inzichten en inspiratie om die technologie optimaal te benutten, voor jezelf of als hulpverlener.
Van Daele, T., (2019-2020) Opiniestukken
Artsenkrant
In frequente opiniestukken exploreert Tom Van Daele als klinisch psycholoog de mogelijkheden van technologie voor de (geestelijke) gezondheidszorg. Hij staat hierbij stil bij mogelijkheden en beperkingen van deze technologie, in functie van de actualiteit.
De Witte, N., Buyck, I. & Van Daele, T., (2019) Combining biofeedback with stress management interventions: a systematic review of physiological and psychological effects
Applied Psychophysiology and Biofeedback
Dit wetenschappelijk artikel bespreekt de huidige evidentie voor het gebruik van biofeedback bij interventies voor stressbeheersing.
Karekla et al. (2019) Best Practices and Recommendations for Digital interventions to Improve Engagement and Adherence in Chronic Illness Sufferers.
European Psychologist
Dit wetenschappelijk artikel formuleert aanbevelingen hoe digitale interventies optimaal te benutten bij mensen die kampen met chronische ziektes en focust daarbij in het bijzonder op betrokkenheid en voortgezet gebruik.
Van Daele, T., Van Assche, E. (2019). Blended therapie, een basis voor beter zorg?
GZ-psychologie (1), pg. 24-29
In de GGZ wordt steeds sterker ingezet op online interventies, vaak als aanvulling op klassieke face to face therapie. Hoe sterk is de evidentie dat blended therapie ook echt tot een beter zorg leidt, en hoe krijgt blended therapie vorm in de praktijk?
Van Daele, T. (2019) Onlinetools voor depressie en suïcide – van preventie tot nazorg.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
Deze presentatie schetst een kader met mogelijkheden van onlinehulp en blended hulp rond depressie en suïcide. Tom Van Daele van hogeschool Thomas More gaat ook in op de vraag of ‘onlinehulp werkt’ en over de motieven waarom cliënten en hulpverleners onlinehulp (niet) gebruiken.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
Claeys, H. (2019) Onlinetools voor depressie en suïcide – Depressiehulp.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
In deze presentatie zoomt Herwig Claeys – onlinehulp netwerker in de Centra Geestelijke Gezondheidszorg – in op het stepped care-aanbod van www.depressiehulp.be, met name: online informeren – online zelfhulp en online begeleiding.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
Pauwels, K. (2019) Online tools voor Suïcidepreventie.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
Kirsten Pauwels – adjunct-directeur van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie geeft in deze presentatie een overzicht van de kansen en kwetsbaarheid van onlinetools rond dit thema. Ze concretiseert dit aan de hand van de website Zelfmoord1813, de online zelfhulpcursus Think Life en de apps BackUp en OnTrackAgain.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
Verlinden, A. (2019) NokNok – veerkrachttest en vernieuwd coachingsplatform.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
Kirsten Pauwels – stafmedewerker in het Vlaams Instituut Gezond Leven – belicht in deze presentatie het doel, de mogelijkheden en de vernieuwingen van deze laagdrempelige tool rond veerkracht voor jongeren. De test, oefeningen, dagboekfunctie, doelenmodule, … maken van NokNok een goed onderbouwde maar ook aantrekkelijke tool. Onlinehulp hoeft niet saai te zijn!
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
De Witte, N. (2019) Carewear: wearables voor depressie.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
In deze presentatie beschrijft Nele De Witte van hogeschool Thomas More, de mogelijkheden en voordelen van wearables – sensoren en apparaten die we op ons lichaam kunnen dragen en die op een betrouwbare manier data verzamelen. The future is now.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
Claeys, H. (2019) Meer dan een kwalitatieve tool – implementeren van e-mental health.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
De titel zegt al veel! In deze presentatie houdt Herwig Claeys een warm pleidooi om bij het implementeren van onlinehulp meer aandacht te besteden aan tal van aspecten die niet met de ‘tool’ op zich te maken hebben. Denk maar aan: alle belanghebbenden betrekken, visie ontwikkelen, vorming van medewerkers, … kortom 9 aspecten die samen voor succesvolle implementering kunnen zorgen.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
Van Assche, E. (2019) E-mental health: visie organisaties en implementatie.
[Onuitgegeven presentatie] Op: Flanders’Care Congres Onlinehulp voor welzijn en Gezondheid – Brussel: 28 maart 2019
Gebaseerd op een Europees onderzoeksproject beschrijft Eva Van Assche van hogeschool Thomas More in deze presentatie diverse aspecten bij het implementeren van de app Moodbuster.
De andere presentaties van dit congres vind je ook op Flanders’Carecongres Onlinehulp 2019
McGrath, P., Wozneay, L. e.a. (2018) Toolkit for e-Mental Health Implementation
Ottawa: Mental Health Commission of Canada
In deze brochure exploreren de auteurs e-healthmogelijkheden en bieden ze een beslishulp omtrent het al dan niet gebruiken van e-health.
Ze werken een roadmap uit voor het uitwerken van een online-aanbod rond geestelijke gezondheid. Bovendien focussen ze ook op de professionele digitale vaardigheden en op het motiveren van cliënten.
Cassier, F. & Van Oost, M. (2018) Depressie in je omgeving: hoe ga je ermee om? Een taboedoorbrekende website: www.troep.link [masterproef]
Brussel: VUB
In deze masterproef leggen de auteurs de focus op het sensibiliseren en het activeren van het netwerk (familie, vrienden, werk, school, …) rondom jongvolwassenen met depressieve gevoelens. Qua benadering en opbouw van het geschreven werkstuk, is dit duidelijk de meest ‘andere’ en misschien ook wel meest innovatieve. De leesbaarheid is echter een stuk minder dan die van de andere scripties.
Maar het uiteindelijk resultaat, de website www.troep.link, is zeer cliëntgericht en zeer degelijk: de aanpak en de uitwerking zijn creatief: naast tekst en beeld is er gebruik gemaakt van video en audio, dat maakt de website toegankelijker. Knap wat deze studenten met beperkte middelen op poten gezet hebben! Mooi gemaakt. Boeiende verhalen. Veel beleving. Knappe podcasts. En dat allemaal nog behoorlijk goed onderbouwd – met dank aan de betrokken professoren.
Deze bachelorproef werd ingediend voor de derde Vlaamse scriptieprijs onlinehulp.
Ebert et al. (2018) Internet and mobile-based psychological interventions: apllications, efficacy ans potential for improving mental health. A report of the EFPA e-health taskforce.
European Psychologist
Dit wetenschappelijk artikel beschrijft de huidige onderzoeksevidentie voor online en mobiele psychologische interventies.
Meersman, M. (2015) Is daar een app voor?! Onderzoek naar beschikbare en kwaliteitsvolle apps om angst- en stemmingsstoornissen te verminderen [bachelorproef]
Antwerpen: Thomas More
In deze bachelorproef wordt gezocht naar gratis, Nederlandstalige apps die pretenderen angst- en stemmingsstoornissen te verminderen en wordt er onderzocht aan welke criteria ze voldoen. De kwaliteitscriteria waren: Nederlandstalig, gratis, over angst- of stemmingsstoornis, bevat psychologisch element, bruikbaar zonder hulpverlener, werkt curatief, bevat actief element, gericht op verandering, systematiek aanwezig. Deze bachelorproef werd ingediend voor de eerste Vlaamse scriptieprijs onlinehulp.